Een schouderluxatie is het “uit de kom gaan” van de kop van de bovenarm. Dat betekent dat de kop van de bovenarm niet meer op zijn plaats zit in de schouderkom. De kop van de bovenarm kan gedeeltelijk uit de kom schieten (subluxatie) of helemaal (totale luxatie). In beide gevallen voelt u veel pijn en kunt u de schouder niet of slechts beperkt gebruiken.
Bij een schouderluxatie kan schade ontstaan aan het gewrichtskapsel, het gewrichtsoppervlak, de pezen en de spieren. In sommige gevallen is er ook letsel aan vaten en zenuwen.
Oorzaak
In veruit de meeste gevallen schiet de kop van de bovenarm aan de voorkant uit de kom van het schouderblad. Soms is de luxatie naar achteren, of – heel zeldzaam – naar boven of onder.
Meestal ontstaat een schouderluxatie door een val op de arm of de schouder. Ook een forse stoot tegen de schouder kan een luxatie veroorzaken, net zoals een beweging (een worp bijvoorbeeld) of een plotseling tegengehouden beweging. Deze situaties ontstaan in het dagelijks leven (bijvoorbeeld door een val van de trap of fiets). Bepaalde sporten geven meer kans op een arm uit de kom (bijvoorbeeld voetbal, skiën, hockey, rugby, volleybal en basketbal).
Soms heeft een schouderluxatie te maken met een te geringe sterkte van de gewrichtsbanden en/of pezen of met een overmatige elasticiteit van deze weefsels (hyperlaxiteit). Bij kinderen met overmatig elastische gewrichtsbanden (hyperlaxiteit) schiet de arm eerder uit de kom.
Symptomen
U kunt last hebben van verschillende klachten als uw schouder uit de kom is:
- acute pijn
- stijfheid van de schouder
- het niet durven bewegen van de schouder
- zwelling of een veranderde vorm van de schouder
Diagnose
De arts weet vaak al dat de schouder uit de kom is aan de hand van uw verhaal, de symptomen en het lichamelijk onderzoek. Vervolgens wordt er een röntgenfoto gemaakt. Ook wordt er bekeken of er geen bijkomende schade is ontstaan aan bijvoorbeeld kraakbeen, bot of zenuwen.
Terugkerende luxaties
Wanneer de schouder uit de kom is geweest, is de kans dat dit vaker zal gebeuren aanzienlijk vergroot. Dit is met name bij jonge mensen het geval. Bij oudere mensen ontstaat soms zelfs een stijvere schouder, die juist minder makkelijk weer uit de kom kan schieten.
Wanneer de schouder vaker uit de kom schiet, is dit niet alleen erg onprettig en lastig, maar het is ook slecht voor de schouder. Er kunnen kraakbeenbeschadigingen ontstaan, waardoor op latere leeftijd klachten van slijtage kunnen optreden. En er kunnen zelfs echte deuken in de schouderkop komen, waardoor deze steeds gemakkelijker uit de kom kan schieten.